Spektakl Joanny Lewickiej i Wicki Kalaitzi
pt.–sob. 16–17/10/2020, 19:00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium
Bilety: 20/30 PLN
W językach niemieckim i polskim z polskimi i niemieckimi napisami
„Wickuśka, kto w ogóle chce dzisiaj słuchać, przez co przeszliśmy jako dzieci i co nam zrobiono? Nikt!”.
„Macocha ojczyzna, czyli moja skradziona matka” to spektakl, który powstał z inicjatywy Wicki „Wickuśki” Kalaitzi, oparty na autentycznej historii Lenki, jej matki, ofiary deportacji dzieci do Europy Środkowo-Wschodniej podczas greckiej wojny domowej. To artystyczno-dokumentalna opowieść o godzeniu się z przeszłością i swoim pochodzeniem, o poszukiwaniu domu i oswajaniu nowej ojczyzny. Rozgrywająca się wokół tematów pamięci i uprowadzenia oraz figury Matki Europy, odyseja Eleni zabiera nas w podróż przez Albanię, Jugosławię, Bułgarię i Rumunię, do domu dziecka we Wrocławiu, Lipska, a w końcu do Berlina Zachodniego, gdzie od 1981 roku Lenka mieszka do dziś. Ich wspólną historię, bazując na rodzinnych wspomnieniach, opowie jej córka Wicki. Narracja sceniczna, wraz z dokumentalnymi, taneczno-performatywnymi elementami muzycznymi, odnosi się do obecnej, ale ponadczasowej sytuacji matek poszukujących schronienia w Europie. Spektakl skupia się na procesie międzypokoleniowym – dotyka problemu przepracowania historii przez nasze córki, matki, babcie, prababcie, a w końcu także tej jedynej: przez Matkę Europę. Realizacja wpisuje się we współczesny dyskurs na temat domu i wyobcowania, procesu dialogu i wykorzenienia.
Żyjemy w czasach, kiedy temat przepracowywania historii i (nie)świadomego „nomadyzmu” stał się codziennością. Często wiążą się z tym negatywne emocje, uczucia strachu i bezdomności. Dzielenie się osobistymi i intymnymi opowieściami pozwala otworzyć się na kolejne historie i powrócić do tematu ofiar i polskich, niemieckich i greckich świadków historii oraz ich przeżyć. Pozwala zadać sobie samym pytania: czym jest tęsknota za ojczyzną, domem, poczuciem przynależności dziś, bez względu na to, gdzie mieszkamy i jak ta osobista perspektywa świadka przekłada się na perspektywę uniwersalną i na ponadczasowy dialog międzykulturowy. Postawienie tych pytań wydaje nam się bardzo istotne.
Wicki Kalaitzi (ur. 1974) jest grecko-niemiecką aktorką teatralną i filmową oraz artystką dubbingową. Ukończyła studia baletowe i aktorskie w Berlinie. W wieku 18 lat założyła Teatr Kreatur, który pod kierownictwem Andrzeja Woron występował w całej Europie (dwukrotnie na festiwalu Berliner Theatertreffen), Ameryce Południowej i Rosji. Występowała w Staatsschauspiel Dresden, a także współpracowała m.in. z: Berliner Volksbühne, Prater, Deutsches Theater Berlin, Theater am Ufer, Theater Eigenreich, Theater am Kurfürstendamm, Sophiensaele, BaT, Ballhaus Ost, Theater unterm Dach, Theatre National du Luxembourg, Kasematten Theater Luxembourg, Ruhrfestspiele Recklinghausen, Theater am Turm (Frankfurt nad Menem), Hamburger Kammerspiele. Brała udział w różnych produkcjach filmowych i telewizyjnych. Za rolę w filmie krótkometrażowym „Second Skin” została nagrodzona na The Great Message International Film Festival w 2019 roku. Od wielu lat pracuje jako artystka dubbingowa przy filmach dokumentalnych, słuchowiskach radiowych, książkach audio i reklamach; udzielała głosu aktorkom, takim jak: Oona Chaplin, Dominique McElligot (House of Cards), Sandrine Kiberlain.
Joanna Lewicka (ur. 1980) studiowała filozofię, romanistykę i kulturoznawstwo na Uniwersytecie w Konstancji, a w roku 2007 ukończyła reżyserię teatralną w Wyższej Szkole Muzycznej i Teatralnej (HfMDK) we Frankfurcie nad Menem. Podczas studiów pracowała pod okiem Hansa Hollmanna, Manfreda Beilharza (teatr dramatyczny), Christofa Loya (opera), Hansa-Thiesa Lehmanna i Jürgena Dreschera, a praktyki reżyserskie odbywała m.in. u Matthiasa Hartmanna w Schauspielhaus Zürich i Bat Berlin. Od 2005 roku reżyseruje spektakle teatralne w Polsce i Niemczech, m.in. w HfMDK, Stadttheater Giessen, Staatstheater Darmstadt, Staatstheater Wiesbaden, Kunsthalle Rostock, Teatrze Współczesnym w Szczecinie, lublińskimi Teatrze Starym, Muzycznym, Scenie Prapremier InVitro i Nettheatre, a także Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu oraz w lubelskich galeriach Labirynt i Piękno Panie. W latach 2007–2011 współpracowniczka Instytutu Polskiego w Düsseldorfie. W roku 2012 na zaproszenie festiwalu Konfrontacje Teatralne zrealizowała szekspirowski „Sen nocy letniej” w Zakładzie Karnym w Opolu Lubelskim z udziałem więźniów i profesjonalnych aktorów. Spektakl grany był m.in. w ramach obchodów 100-lecia Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Od roku 2015 działa w Kambodży z ramienia Gesellschaft Internationaler Zusammenarbeit/Civil Peace. W ramach programu lokalnej organizacji KCD (Khmer Community Development) pracuje metodami Teatru Forum i Interethnik Peace w kambodżańsko-wietnamskich wioskach zagrożonych konfliktem społeczno-politycznym po dyktaturze Czerwonych Khmerów. Za spektakl „Żywi i umarli, czyli bandyci w piekle” w Teatrze Starym w Lublinie otrzymała nagrodę im. Stanisława Hebanowskiego za odkrycie repertuarowe w konkursie „Klasyka Żywa”. Od lat współpracuje ze scenografką i kostiumolożką El Bruzdą. Prezeska Fundacji Od WSCHODU do ZACHODU, stypendystka prezydenta miasta Lublina, nominowana do tytułu Kobieta Roku 2018, a spektakl „Sen nocy letniej” w jej reżyserii nominowany był do Wydarzenia Roku 2012 (obydwa tytuły przyznawane przez „Gazetę Wyborczą”). Stypendystka GLOBAL BERLIN 2020 senatu miasta Berlina. Od 2020 członkini Niemieckiego Stowarzyszenia Dramaturgicznego DG.
Marta Góźdź (El Bruzda) (ur. 1977) jest z wykształcenia filozofką i projektantką odzieży. Jej fascynacja teatrem rozpoczęła się w trakcie studiów, gdy występowała na scenach teatrów amatorskich. Jako kostiumografka zadebiutowała w 2007 roku spektaklem „Pool – no water” w reżyserii Łukasza Witta-Michałowskiego. Od tamtej pory stworzyła kostiumy do takich spektakli jak: „Zwierzątka małe zwierzenia”, „Kukła. Księga blasku”, „Ala ma sen”, „Kryjówka”, „Panna Nikt”, „Burza”, i scenografie do spektakli jak: „Bieguny”, „Znak Jonasza”, „Pudełko”, „Requiem”, „Dybbuk” Pawła Passiniego, „Sen nocy letniej”, „Ekspedycja Mrożek”, „Lublove”, „Siedem Życzeń”, „Już się ciebie nie boje, Otello”, „Kobietostan. Chór na jedną aktorkę”, „Momenty” (w reż. Joanny Lewickiej), „Szkoła żon” (w reż. Łukasza Witta-Michałowskiego) oraz „Miasto Dada. Miasto gada. Chór” (w reż. Daniela Adamczyka). Współpracowała także przy wielu produkcjach Teatru Centralnego w Lublinie, dla którego tworzyła kostiumy. W 2010 roku otrzymała nagrodę w konkursie Off Fashion w Kielcach za kolekcję „El sueno de la raison”, a w 2013 roku pierwszą nagrodę na festiwalu scenografów i kostiumografów Vizuart 2013 w Rzeszowie za kostiumy do spektaklu „Bracia Karamazow” w reż. Janusza Opryńskiego oraz za spektakl „Żywi i umarli, czyli bandyci w piekle” w lubelskim Teatrze Starym w reż. Joanny Lewickiej.
Aleksander Janas (ur. 1982) jest twórcą oprawy wizualnej spektakli i widowisk, scenografii, instalacji multimedialnych, mappingu. W swoich pracach używa najnowszych technologii, takich jak projekcja przestrzenna, holografia, stereoskopia, VR, łącząc je z tradycyjnymi analogowymi technikami wizualnymi. Współzałożyciel kolektywu kilku.com. Zajmuje się również edukacją z zakresu mediów interaktywnych i otwartych technologii, prowadząc warsztaty z różnymi grupami społecznymi i wiekowymi. Współpracował z wieloma teatrami i instytucjami (m.in. warszawskimi Teatrem Polskim, Powszechnym, Żydowskim, Greenpeace Polska, Narodowym Instytutem Audiowizualnym, East European Performing Arts Platform czy Instytutem Teatralnym).
Tomasz Krzyżanowski (ur. 1983) jest kompozytorem, aranżerem, muzykiem i wokalistą. Autor muzyki do kilkudziesięciu spektakli teatralnych, koncertów, a także filmów i innych projektów artystycznych. Gra na instrumentach perkusyjnych i klawiszowych. Od 15 lat kierownik muzyczny łódzkiego Teatru CHOREA, a także Chóru Teatru CHOREA (od 2011). Współzałożyciel męskiego chóru realizującego autorskie przedsięwzięcia muzyczno-performatywne, m.in. projekt „Pieśni dla miasta”. Lider i współprowadzący wielu warsztatów teatralnych i muzycznych zarówno dla aktorów, tancerzy i muzyków, jak i amatorów, dzieci i młodzieży. Stypendysta Prezydenta Miasta Łodzi w 2014 oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2018. Jako wszechstronny muzyk w swojej pracy inspiruje się muzyką i rytmiką pochodzącą ze starożytnej Grecji, Bałkanów, muzyką Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej, Indii, Półwyspu Iberyjskiego. W jego twórczości dużą rolę odgrywa także fascynacja starożytnymi kulturami, wymarłymi językami oraz body percussion i rytmem w każdej możliwej formie i postaci. Spektakle z jego muzyką były kilkakrotnie nagradzane, m.in. w konkursie Klasyka Żywa czy The Best OFF.
Karol Rębisz (ur. 1978) jest artystą wizualnym, reżyserem świateł, autorem prac wideo i instalacji multimedialnych. Współpracował m.in. z: Teatrem Bocznym, Sceną Plastyczną KUL, Teatrem Prapremier InVitro, Teatrem MAAT, Galerią Labirynt w Lublinie, Lubelskim Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych oraz reżyserami: Joanną Lewicką, Mikołajem Mikołajczykiem, Tomaszem Bazanem, Łukaszem Witt-Michałowskim, Leszkiem Mądzikiem. Obecnie pracuje w Operze Wrocławskiej na stanowisku kierownika sekcji oświetleniowej. Tam spotkał się w pracy z reżyserami, takimi jak: Your Vámos, André Heller Lopes, Jarosław Fret czy duetem Uri Ivgi i Johan Greben.
Reżyseria: Joanna Lewicka
Występuje: Wicki Kalaitzi
Scenografia i kostiumy: Marta Góźdź (El Bruzda)
Multimedia: Aleksander Janas
Muzyka: Tomasz Krzyżanowski
Set DJ-ski: Anka Pitu (gościnnie)
Reżyseria świateł: Karol Rębisz
Produkcja: Theater unterm Dach w Berlinie i Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Premiera: 1 października 2020, Berlin
Czas trwania: ok. 70 min
Spektakl powstał przy wsparciu finansowym Urzędu Dzielnicy Berlin Pankow, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytutu Polskiego w Berlinie i Instytutu Pileckiego w Berlinie. Projekt prowadzi Fundacja od Wschodu do Zachodu.
Realizacja jest częścią prowadzonego przez Joannę Lewicką projektu „Macocha Ojczyzna”, poświęconego tematowi pochodzenia, wykorzenienia i braku przynależności.
16/10/2020, 19:00
17/10/2020, 19:00
Pobierz „Oświadczenie dotyczące stanu zdrowia” przed udziałem w wydarzeniu Instytutu Grotowskiego i zapoznaj się z „Regulaminem uczestnictwa w wydarzeniach organizowanych przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu”.