Więcej niż teatr

Edwin Bendyk – dziennikarz, publicysta i pisarz. Kieruje programem Laboratorium Miasta Przyszłości w DELab Uniwersytetu Warszawskiego. Kierownik Działu Naukowego Tygodnika „Polityka”, zajmuje się tematyką cywilizacyjną oraz relacjami między nauką i techniką a polityką, gospodarką, kulturą, życiem społecznym. Prowadzi blog Antymatrix. Jego ostatnia książka Bunt Sieci (Warszawa 2012) poświęcona jest protestom anty-ACTA.

Maria Pietrusza-Budzyńska – pedagog i wieloletni reżyser W[arsztatów] T[erapii] Z[ajęciowej] Teatroterapia. Prezydent Fundacji Teatroterapia Lubelska, którą założyła w oparciu o pozytywne doświadczenia artystyczne, teatralne, terapeutyczne i społeczno- kulturotwórcze wyniesione z piętnastoletniej współpracy z Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie. W 1991 roku rozpoczęła eksperyment pedagogiczny, oparty m.in. na poszukiwaniu własnych metod pracy i sposobów działania przez zastosowanie technik teatralnych w rehabilitacji osób z upośledzeniem umysłowym. Doprowadził on do powstania pierwszego w Polsce teatru ludzi niepełnosprawnych oraz ukształtowania w środowisku pedagogicznym i teatralnym różnorodnych kierunków, idei, programów i metod teatroterapii.

Dr Ewelina Godlewska-Byliniak – kulturoznawczyni, adiunkt w Zakładzie Teatru i Widowisk Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na tym uniwersytecie. Autorka książek: Tadeusz Kantor: sobowtór, melancholia, powtórzenie (Kraków 2011) oraz Teatr radio-logiczny Tymoteusza Karpowicza (Warszawa 2012). Zainteresowania naukowe kieruje ku historyczno-kulturowej zmienności pojęcia „melancholia”, kategorii głosu w humanistyce współczesnej oraz kwestiom reprezentacji odmienności (przede wszystkim cielesnej).

Agnieszka Chojnacka – oligofrenopedagog , arteterapeuta, współzałożycielka i szefowa Galerii ArtBrut i Pracowni Aktywizacji Społecznej i Kulturalnej we Wrocławiu. Współtwórczyni i prezes Stowarzyszenia „Świat Nadziei” działającego na rzecz osób z niepełnosprawnością umysłową oraz z zaburzeniami psychicznymi. Autorka i koordynatorka projektów realizowanych na rzecz aktywizacji społecznej, artystycznej i zawodowej tych osób, członkini Rady do spraw Zdrowia Psychicznego działającej przy ministrze zdrowia.

Dr Zofia Dworakowska – antropolożka kultury i teatrolożka, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie kieruje specjalizacją animacja kultury oraz, wraz z Justyną Sobczyk, studiami podyplomowymi z pedagogiki teatru. Kuratorka festiwalu Teatr w przestrzeni publicznej (Warszawa, 2010), Festiwalu Teatrów Wiejskich – Zwyki (Warszawa, Teatr Polski 2011, 2013), wystawy Miasto w działaniu (Łódź, Art Inkubator, 2014), rezydencji community arts w ramach projektu „Residency” (2015), cyklu „Mów za siebie” (Warszawa, Instytut Teatralny, 2014–2016). Koordynatorka międzynarodowych projektów animacyjnych i kulturalnych. Redaktorka książek CZ-PL. Teatr po przebudowie (Warszawa 2008) i Tysiąc i jedna noc. Związki Odin Teatret z Polską (Wrocław 2014) oraz współredaktorka m.in: Wolność w systemie zniewolenia. Rozmowy o polskiej kontrkulturze (wraz z Aldoną Jawłowską, Warszawa 2008).

Alicja Grabarczyk – kulturoznawczyni, niezależna kuratorka i tłumaczka. Współpracowała m.in. z Muzeum Współczesnym Wrocław, Avant Art Festival, Brave Festival, Galerią U, Centrum Sztuki WRO. Do jej zainteresowań należą zjawiska z pogranicza sztuki i twórczość artystów samouków. Współpracuje z wrocławską Galerią ArtBrut i Pracownią Aktywizacji Społecznej jako koordynatorka działań artystycznych oraz jeden z kuratorów międzynarodowego projektu „OpenHUB”.

Ula Grzela – aktorka, praktyk teatru. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie Filii we Wrocławiu. Skupia się na intensywnym poszukiwaniu i pogłębianiu sztuki teatru przez praktyczne spotkania z ludźmi teatru. Szczególnie istotne było dla niej spotkanie z Reną Mirecką i Teatrem Cinema. W Niemczech praktykuje teatr w kontekście społecznym, prowadzi autorski, integracyjny projekt teatralny „Moment mal, bitte!”, skupiający aktorów z mentalnymi, psychicznymi i innymi nie-możliwościami. Projekt otrzymał nagrodę Aktiv für Demokratie und Toleranz. Grzela działa performatywnie w przestrzeni otwartej. Jako aktorka (poruszająca się na wózku inwalidzkim) związana jest z Junges Landestheater Bayern.

Gisela Höhne – aktorka, doktor teatrologii. W 1987 roku założyła cyrk, w którym – po raz pierwszy w Niemieckiej Republice Demokratycznej – przed publicznością wystąpiły dzieci z niepełnosprawnością umysłową. Inspiracją były narodziny w 1976 roku jej syna Moritza, chorego na trisomię 21. W 1990 roku, wraz ze swoim ówczesnym partnerem, stworzyła Sonnenuhr e.V. – warsztaty sztuki dla osób z upośledzeniem umysłowym (od 2012 roku RambaZamba e.V.). W 1991 roku rozpoczęła pracę jako reżyserka aktorów z niepełnosprawnością umysłową. Inscenizacje Höhne otrzymały wiele nagród, a jej teatr otrzymał zaproszenia na niemal 200 prezentacji, m.in. na EXPO w Lizbonie i Hanowerze, w Akademietheater w Wiedniu, na festiwalach w Zurychu, Warszawie, Rzymie, Oslo i Hamburgu (Kampnagel) oraz festiwalu Ruhrfestspiele Recklinghausen.

Justyna Lipko-Konieczna – absolwentka Wydziału Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej w Warszawie, studiowała na Międzywydziałowych Indywidualnych Studiach Humanistycznych UW, doktorantka w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Współtwórczyni programu studiów Pedagogika teatru (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut Kultury Polskiej UW), autorka koncepcji merytorycznej projektu „Teatralny Plac Zabaw Jana Dormana” oraz dramaturgii spektaklu pod tym samym tytułem w reżyserii Justyny Sobczyk (Instytut Teatralny). Członkini projektu „HyPaTia” (Instytut Teatralny, Instytut Badań Literackich PAN), współautorka kilkunastu scenariuszy teatralnych, dramaturżka. Współpracowała m.in. z Teatrem Dramatycznym (gdzie współtworzyła spektakle Per Gynt. Szkice z Dramatu Henryka Ibsena, Klub Polski, Córeczki), z Teatrem Polskim w Bydgoszczy, TR Warszawa, Instytutem Teatralnym, gdzie prowadziła wiele działań z zakresu pedagogiki teatru. Autorka dramaturgii oraz współautorka scenariusza do spektaklu Ciało pedagogiczne w reżyserii Justyny Sobczyk. Współautorka dramatu Kalina o aktorce Kalinie Jędrusik (Teatr Polonia). Dramaturżka Teatru Studio w Warszawie oraz Teatru 21, z którym pracuje od 3 lat, współtworząc spektakle …i my wszyscy. Odcinek 0, Statek miłości. Odcinek 1, Upadki. Odcinek 2, Śmiertelnie trudna gra. Członkini Stowarzyszenia Pedagogów Teatru.

Piotr Kostuchowski – nauczyciel, absolwent filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, autor i koordynator wielu projektów realizowanych przez Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne „Teatr Grodzki”. Pracuje w obszarze edukacji i sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem teatru. Autor m.in. takich publikacji jak: Warsztat instruktora teatralnego (Bielsko-Biała 2008), Kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych (Bielsko-Biała 2012). Czynnie wykorzystuje metody teatralne i aktywizujące w pracy edukacyjnej prowadzonej z osobami niepełnosprawnymi, a także grupami integracyjnymi.

Irena Lewkowicz – pracownik Katedry Dramatu i Teatru Instytutu Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się problematyką teorii tekstu dramatycznego, dramaturgii współczesnej, teatrów kulturowo marginalizowanych. Autorka artykułów publikowanych w monografiach, czasopismach i wydawnictwach encyklopedycznych, redaktorka i współredaktorka 7 książek, a także edytorka tekstów literackich. Ostatnio ukazał się współautorski i współredagowany przez nią tom Spektakl jako wydarzenie i doświadczenie (Łódź 2013). Inicjatorka i współorganizatorka Międzynarodowego Biennale Spotkań Teatralnych „Terapia i teatr”, które od 1995 roku odbywa się w Łodzi.

Prof. Zoja Mikotová – artystka, reżyserka, choreograf i pedagog. Pracowała jako reżyser, choreograf i twórca pantomimy w teatrach w Czechach, a także na Węgrzech, w Polsce, Niemczech, Austrii, Francji, Włoszech, USA i Japonii. Założyła Katedrę Dramatu Edukacyjnego dla Osób Głuchych na Wydziale Teatralnym Akademii Muzycznej i Teatralnej (DIFA JAMU), gdzie od 1992 roku prowadzi Studio Dramatu Edukacyjnego dla Osób Głuchych. Rozgłos przyniosły jej sukcesy Teatru Osób Głuchych (spektakle Caprichos, Genesis, Odyseja, Krzątanina, Baśnie i sny) oraz jej studentów i absolwentów na festiwalach w Czechach i za granicą. Laureatka Czeskiej Dorocznej Nagrody Międzynarodowego Stowarzyszenia Teatru dla Dzieci i Młodzieży ASSITEJ, Medalu za Osiągnięcia w Dziedzinie Sztuki i Pedagogiki, przyznawanego przez Ministerstwo Edukacji Republiki Czeskiej oraz Złotego Medalu JAMU.

Renata Jasińska jest aktorką i reżyserką teatralną, dyrektor artystyczną Teatru Arka we Wrocławiu. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Pracowała we Wrocławskim Teatrze Lalek, Teatrze im. Cypriana K. Norwida w Jeleniej Górze oraz Wrocławskim Teatrze Współczesnym. W latach 1983–1989 współpracowała z Komitetem Kultury Niezależnej we Wrocławiu oraz z wrocławskim, niezależnym Nie Samym Teatrem. W latach 1983–1988 aktorka, scenarzystka i reżyserka współzałożonego przez nią Niezależnego Teatru Scena Czterdzieści i Cztery. Z Andrzejem Nowakiem, który obecnie jest Przewodniczącym Rady Fundacji Artystów Niepełnosprawnych i Pełnosprawnych „Jesteś My”, założyła w 1992 roku Teatr Arka. Fundacja pomaga teatrowi i stale się nim opiekuje. Od roku 2003 Teatr Arka (w którym pracują aktorzy niepełnosprawni) prowadzony jest przez Renatę Jasińską i Aleksandra Marquezy. Od 2011 roku Renata Jasińska jest członkinią Rady Kultury Dolnego Śląska. Laureatka wielu prestiżowych wyróżnień m.in.: nagrody Ministra Kultury za osiągnięcia w dziedzinie teatru (2004), Złotej Odznaki Honorowej – Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego (2013).

Wojciech Retz – pedagog, terapeuta, animator kultury, wieloletni instruktor teatralny, muzyk, przewodniczący Stowarzyszenia „Na Górze”. Od lat pracuje z młodzieżą z niepełnosprawnościami, wykorzystując nowatorskie metody przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Pomysłodawca i jeden z muzyków rockowej grupy Na Górze, której członkami są m.in.: mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Rzadkowie koło Chodzieży. Zespół wydał kilka płyt, od lat z sukcesami koncertuje w kraju i za granicą, dając przykład partnerskiej współpracy osób pełnosprawnych i niepełnosprawnych. Retz jest nie tylko instruktorem-terapeutą, lecz przede wszystkim kolegą z zespołu, przyjacielem.

Tomasz Rodowicz jest aktorem, reżyserem, muzykiem, pedagogiem, historykiem filozofii, pszczelarzem. Współzałożyciel pierwszego w Polsce ośrodka socjoterapii dla młodzieży uzależnionej od narkotyków (1972). Współpracownik Teatru Laboratorium we Wrocławiu (1974–1976). Współtwórca Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice” (1977); brał udział w spektaklach: „Spektakl Wieczorny”, „Gusła”, „Żywot protopopa Awwakuma”, „Carmina Burana” i „Metamorfozy”. W latach 1977–2004 współtwórca i uczestnik wszystkich przedsięwzięć artystycznych, badawczych i dydaktycznych OPT „Gardzienice”. W roku 2001 (wraz z Maciejem Rychłym) utworzył projekt muzyczno-badawczy Orkiestra Antyczna, odtwarzający antyczne instrumenty i źródła muzyki europejskiej. Z Orkiestry Antycznej i Tańców Labiryntu Doroty Porowskiej i Elżbiety Rojek powstało w roku 2004 Stowarzyszenie Teatralne CHOREA, którego jest prezesem i liderem. Od 2003 roku współpracuje m.in. z walijską grupą Earthfall Dance, z którą CHOREA opracowała trylogię dramatyczną: „Hode Galatan”, „Po Ptakach”, „Bakkus” (współreżyser i aktor). Stworzył muzykę do pierwszego spektaklu CHOREI – „Tezeusza w labiryncie” (2004). Jako aktor występuje w większości spektakli przygotowanych przez CHOREĘ: m.in. „Po Ptakach”, „Bakkus”, „Taniec lasu”, „Szczeźli”, „Śpiewy Eurypidesa”, „Szpera ’42”. Jest reżyserem granych przez CHOREĘ przedstawień: „Taniec lasu”, „Śpiewy Eurypidesa”, „Gry (w) pana Cogito”, „Bachantki”, „Grotowski – próba odwrotu”, „napewnomoże”, „Szpera ’42” (2012 – wraz z Ruthie Osterman).
Od 2007 roku siedzibą CHOREI jest Fabryka Sztuki w Łodzi, której jest współzałożycielem i dyrektorem artystycznym. Jedno z ostatnich widowisk taneczno-muzycznych i przedsięwzięć o charakterze edukacyjno-artystycznym CHOREI to: wielokrotnie nagradzane „Oratorium Dance Project”, integrujące młodych ludzi (często z podlegających wykluczeniu środowisk) z profesjonalnymi artystami; koncerty „Pieśni Świata” w wykonaniu Wielkiego Chóru Młodej CHOREI; a społeczno-artystyczne programy to m.in.: poświęcony dzieciom z domów dziecka „Uwaga Człowiek! Napięcia miasta”, „Lulabajki”, bezdomnym „Wszędodomni” oraz adresowany m.in. do seniorów „Pamięć ciała/Pamięć miejsca/Pamięć pustki”. W roku 2007 (z Pawłem Passinim) założył w Srebrnej Górze pierwszy w Europie teatr internetowy neTTheatre. Jest wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi oraz twórcą i dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego RETRO/PER/SPEKTYWY CHOREA.

chorea.com.pl

Erdmute Sobaszek (ur. 1957, Niemcy) ukończyła studia w Polsce w dziedzinie pedagogiczno-kulturalnej. Jest współzałożycielką Teatru Węgajty w roku 1986. Jako aktorka i instrumentalistka zrealizowała role i akompaniament muzyczny w większości spektakli Teatru Węgajty oraz dwóch własnych produkcjach. Wieloletnia menadżerka projektów animacyjnych i edukacyjnych Teatru Węgajty: cyklu seminariów teatralnych z lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, uruchomionej w 1997 roku Innej Szkoły Teatralnej, a od 2003 roku festiwalu Wioska Teatralna. Jest autorką szeregu projektów pedagogiczno-teatralnych, (m.in. „Pedagogika teatralna w akcji”, warsztaty „Lato w teatrze”) i działań sieciowania inicjatyw lokalnych („Sztuka w obejściu”, „Miasto w drodze”). Prowadzi warsztaty, pisze na blogu, tłumaczy z języka niemieckiego.

Wacław Sobaszek – w 1977 roku rozpoczął działalność artystyczną i teatralną w olsztyńskiej Interdyscyplinarnej Placówce Twórczo-Badawczej „Pracownia”. W 1982 roku przeniósł się do Węgajt, gdzie od 1986 roku prowadził Teatr Wiejski. Z zespołem zdobył Grand Prix Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego w Cieszynie w 1993 roku za spektakl Gospoda ku wiecznemu pokojowi. Przedstawienia w jego reżyserii były wielokrotnie prezentowane w kraju i za granicą. Od roku 2003 roku kierownik artystyczny Festiwalu Wioska Teatralna, za który w 2009 roku otrzymał wraz z żoną nagrodę Pro Publico Bono. Laureat nagrody Australijskiej Fundacji Polcul. Od 2008 roku tworzy spektakle z udziałem pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej w Jonkowie. W ramach Teatru Potrzebnego dotychczas powstały: Wesele/domena publiczna, Iwona poślubiona, Sen nocy letniej oraz Ulica Krokodyli.

Dr Anita Stefańska – adiunkt na Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym w Kaliszu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie prowadzi badania w dziedzinie rozwoju umiejętności społecznych osób z niepełnosprawnościami przez działania teatralne. Jest instruktorem teatralnym (wychowanka prof. Waldemara Wilhelma) i certyfikowanym arteterapeutą. Ważnym obszarem jej zainteresowań twórczych są warsztaty teatroterapii, na których dzieli się swoimi praktycznymi doświadczeniami z nauczycielami, psychologami i terapeutami oraz innym specjalistami ze Wschodniej i Środkowej Europy. Jest członkiem Zarządu i współzałożycielką Stowarzyszenia Arteterapeutów Polskich „Kajros” oraz członkiem North American Drama Therapy Association. Opublikowała wiele artykułów oraz monografię Teatroterapia jako metoda kształtowania poczucia godności u osób niepełnosprawnych intelektualnie (Poznań – Kalisz 2012).

Prof. Lech Śliwonik – teatrolog, wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie, prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Kultury Teatralnej, redaktor naczelny pisma „Scena”. Badacz i znawca polskiego teatru studenckiego i alternatywnego, teatru amatorskiego, teatru ludowego, polityki kulturalnej. Stworzył i zdefiniował pojęcie „teatr dla życia”, prowadził międzynarodowe konferencje Terapia i teatr (Uniwersytet Łódzki, 2000–2004). W latach 2002–2008 rektor Akademii Teatralnej. W latach 1996–2002 i 2008–2010 dziekan Wydziału Wiedzy o Teatrze. Utworzył w 1987 roku studia zaoczne wiedza o teatrze, kierował nimi do roku 1996. W latach 2002–2008 zastępca przewodniczącego i przewodniczący Konferencji Rektorów Uczelni Artystycznych. W latach 2008–2012 członek Komisji ds. kształcenia, a od 2012 Komisji Legislacyjnej Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich

Per Törnqvist – reżyser i dyrektor artystyczny Teatru Mooms w Malmo w Szwecji. Pracował jako aktor oraz reżyser telewizyjnej opery mydlanej (108 odcinków) i programów telewizyjnych nadawanych na żywo. Od 13 lat związany z Teatrem Mooms, przez ostatnie 3 lata jako dyrektor artystyczny. Zajmuje się pisaniem scenariuszy i adaptacją scenariuszy na potrzeby zespołu, a także rekrutacją artystów (aktorów, reżyserów i inspicjentów), rozwojem metody i aktorów oraz informacją artystyczną. Zwykle reżyseruje spektakl co 1,5 roku.

Rafał Urbacki (ur. 1984, Polska, Górny Śląsk) jest reżyserem, choreografem. Studiował m.in. reżyserię dramatu w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie i kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Autor projektów tożsamościowych, społecznych i partycypacyjnych, m.in. Mt 9,7 [On wstał i poszedł do domu] (Stary Browar, 2010), Mover (Śląski Teatr Tańca, 2010), W Przechlapanem (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2012), stypa (Teatr Ósmego Dnia, 2012), kto podskoczy jest pedałem, hej (Inicjatywa Pomada, 2012), Niech nigdy w tym dniu słońce nie świeci (Teatr im. Aleksandra Fredry, 2014), Gatunki chronione (z Anu Czerwińskim, Teatr ROZBARK, 2014), Serce robotnika napędza praca (z Anu Czerwińskim, Teatr ROZBARK, 2014), Kształt rzeczy (Muzeum Śląskie, 2015). Choreograf w spektaklach m.in. duetu Strzępka i Demirski: Tęczowa Trybuna 2012 (2011), musicalu Położnice szpitala św. Zofii (2011), W imię Jakuba S. (2011), Courtney Love (2012), oraz Radosława Rychcika: Dwunastu gniewnych ludzi (2012) i in. Od kilku lat współpracuje jako wykładowca z Akademią Muzyczną w Krakowie, a ostatnio z Instytutem Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się głównie postrzeganiem osób z alternatywną motoryką lub sensoryką w kulturze, archeologią ciała robotniczego oraz habitusem ruchowym osób nieheteronormatywnych. Od niedawna porusza się bez użycia wózka inwalidzkiego dzięki opracowaniu autorskiej metody ruchu. Obecnie mieszka w Katowicach.

Anna Zubrzycki jest wieloletnią aktorką Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice” (1978–1992) oraz współzałożycielką i aktorką Teatru Pieśń Kozła we Wrocławiu. Jako wykładowczyni emisji głosu oraz aktorstwa prowadzi wykłady i pokazy podczas licznych festiwali teatralnych, a także w wielu instytucjach edukacyjnych w Azji i Europie. Stworzyła Fundację Voices, w ramach której prowadzi projekty teatralne i społeczne, oraz Anna Zubrzycki Studio proponujące różnorodny program szkoleniowy dla aktorów z Polski i z zagranicy. Jest dyrektorem Mindfulness Association Poland, prowadzi liczne szkolenia z praktyki uważności. Otrzymała wiele nagród, m.in. Annual Critic’s Choice Award za rolę Izoldy w gardzienickim spektaklu Carmina Burana, Nagrodę Marszałka Województwa Dolnośląskiego za najlepszą rolę kobiecą w 2008 roku (Lady Macbeth w spektaklu Macbeth Teatru Pieśń Kozła), odznakę honorową Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla kultury polskiej” w 2005 roku oraz Nagrodę Marszałka Województwa Lubelskiego za promocję kultury w regionie. Za udział w Pieśniach Leara w reżyserii Grzegorza Brala nominowana została do Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza za najlepszą kreację aktorską w sezonie 2012/2013.

Więcej informacji: annazubrzycki.com