Kobietostan. Chór na jedną aktorkę

Spektakl Kolektywu Kobietostan

Najbliższe spektakle

3/11/2018 {sobota} 19:00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium

Bilety: 20 PLN

Kobietostan. Chór na jedną aktorkę
Fot. Paulina Anna Galanciak

Spektakl Kolektywu Kobietostan jest artystyczną próbą skupienia polifonii głosów niesłyszalnych w głosie jednej aktorki – reprezentantki społecznego sumienia. Głos-aktorka, niczym przewodniczka chóru w tragedii greckiej, staje się komentatorką życia i wyśpiewuje pieśń o zbiorowej tęsknocie za lepszym światem. Jest nauczycielką mówienia dla nieumiejących mówić, dla niemających miejsca w społeczeństwie, dla zbiorowości kobiecego wykluczenia. Na scenie wykreowane zostaje utopijne państwo, funkcjonujące w alternatywnej rzeczywistości, czyli tytułowy Kobietostan – miejsce wyśnione, w którym prawo ustanawiają kobiety. W tej przestrzeni aktorka, królowa-matka Kobietostanu, która nosi w sobie wszystkie niewypowiedziane historie, bierze odpowiedzialność za wydanie ich na świat, za nadanie im znaczenia.
Projekt ten wyrasta z niezgody na marginalizację społeczną kobiet ze środowisk defaworyzowanych, propagując równouprawnienie, umocnienie i siłę kobiet funkcjonujących poza główną tkanką społeczną.

Agnieszka Bresler fot. Janusz KrzeszowskiAgnieszka Bresler jest aktorką, reżyserką i pedagożką teatralną. Ukończyła studia aktorskie MA Acting na Manchester Metropolitan University w Anglii, prowadzone we współpracy z wrocławskim Teatrem Pieśń Kozła, oraz Physical Theatre Practice w Adam Smith College w Szkocji. Jako aktorka współpracowała z teatrami w Szkocji, Polsce i we Włoszech, m.in. z National Theatre of Scotland, Teatro La Madrugada czy Romany Theatre Company. W 2006 założyła w Glasgow polski zespół teatralny, Gappad Theatre, którym kierowała do 2011. Swój autorski monodram „Starsza pani”, przygotowany w koprodukcji przez Gappad Theatre i Teatro La Madrugada, prezentowała w latach 2010–2011 w Szkocji, Polsce, Włoszech i Danii. W 2012 kierowała projektem teatralnym „Spotkania/Muzykowania” organizowanym przez Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, w ramach którego współprowadziła badania nad kulturą łemkowską i pieśniami łemkowskimi, a także reżyserowała spektakl.

W latach 2012–2017 współtworzyła i współprowadziła wrocławską Fundację Jubilo, prowadząc działania teatralne skierowane do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w tym młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi, dorosłych z doświadczeniem choroby psychicznej, mniejszości romskiej, osób bezdomnych, więźniów i uchodźców. Przez pięć lat współprowadziła projekt Fundacji „Odkluczanie” skierowany do mężczyzn osadzonych w Zakładzie Karnym nr 1 we Wrocławiu. W jego ramach współreżyserowała spektakl „Odzwierciedlenie” (2017), a także napisała scenariusz do spektaklu „Kain” (2019).

Od 2015 prowadzi przy Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Niepełnosprawnościami „Ostoja ” zespół teatralny Teatr Ostoja , z którym wyreżyserowała trzy spektakle: „Wyjątkowo (nie) o Nas” (2016), „2018: Odyseja Człowieczna” (2018) oraz „k(Raj)” (2019).

Założycielka Kolektywu Kobietostan (od 2019 Stowarzyszenie Kolektyw Kobietostan), którego misją jest docieranie do miejsc społecznego wykluczenia, działanie na rzecz społecznej inkluzji i równouprawnienia oraz przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć czy status społeczny przy wykorzystaniu różnych narzędzi sztuki, w szczególności teatru. Wyreżyserowała dwa spektakle z kobietami osadzonymi w Zakładzie Karnym w Krzywańcu: „Marię K.” (I miejsce na V Ogólnopolskim Konkursie Więziennej Twórczości Teatralnej w Poznaniu, 2018) oraz „Wierę Gra” (I miejsce XXVIII. Ogólnopolskim i XVI. Międzynarodowym Przeglądzie Sztuki Więziennej w Sztumie, 2019). Za dwie z produkcji Kolektywu – monodram w wykonaniu Bresler „Kobietostan. Chór na jedną aktorkę” w reżyserii Joanny Lewickiej oraz spektakl „Maria K.” z udziałem kobiet z Zakładu Karnego w Krzywańcu – Bresler otrzymała w 2019 nominację do nagrody WARTO „Gazety Wyborczej”. W 2021 wyreżyserowała zrealizowany we współpracy z Centrum Praw Kobiet spektakl „OFELIE”, wyróżniony na XXV. Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku Nagrodą Specjalną za „poruszające wpisanie historii Ofelii w losy współczesnych kobiet polskich”.

Laureatka nagrody 30 Kreatywnych Wrocławia w kategorii Sztuka/Design w 2018. Stypendystka Prezydenta miasta Wrocławia w 2020 na projekt „Wielogłos o płci (brzydkiej)”, który realizowała z mężczyznami osadzonymi na terenie Zakładu Karnego w Krzywańcu. W swojej pracy postrzega i wykorzystuje teatr jako narzędzie zmiany

 

 

Fot. Ignac TokarczykJoanna Lewicka (ur. 1980) studiowała filozofię, romanistykę i kulturoznawstwo na Uniwersytecie w Konstancji, a w roku 2007 ukończyła reżyserię teatralną w Wyższej Szkole Muzycznej i Teatralnej (HfMDK) we Frankfurcie nad Menem. Podczas studiów pracowała pod okiem Hansa Hollmanna, Manfreda Beilharza (teatr dramatyczny), Christofa Loya (opera), Hansa-Thiesa Lehmanna i Jürgena Dreschera, a praktyki reżyserskie odbywała m.in. u Matthiasa Hartmanna w Schauspielhaus Zürich i Bat Berlin. Od 2005 roku reżyseruje spektakle teatralne w Polsce i Niemczech, m.in. w HfMDK, Stadttheater Giessen, Staatstheater Darmstadt, Staatstheater Wiesbaden, Kunsthalle Rostock, Teatrze Współczesnym w Szczecinie, lublińskimi Teatrze Starym, Muzycznym, Scenie Prapremier InVitro i Nettheatre, a także Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu oraz w lubelskich galeriach Labirynt i Piękno Panie. W latach 2007–2011 współpracowniczka Instytutu Polskiego w Düsseldorfie. W roku 2012 na zaproszenie festiwalu Konfrontacje Teatralne zrealizowała szekspirowski „Sen nocy letniej” w Zakładzie Karnym w Opolu Lubelskim z udziałem więźniów i profesjonalnych aktorów. Spektakl grany był m.in. w ramach obchodów 100-lecia Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Od roku 2015 działa w Kambodży z ramienia Gesellschaft Internationaler Zusammenarbeit/Civil Peace. W ramach programu lokalnej organizacji KCD (Khmer Community Development) pracuje metodami Teatru Forum i Interethnik Peace w kambodżańsko-wietnamskich wioskach zagrożonych konfliktem społeczno-politycznym po dyktaturze Czerwonych Khmerów. Za spektakl „Żywi i umarli, czyli bandyci w piekle” w Teatrze Starym w Lublinie otrzymała nagrodę im. Stanisława Hebanowskiego za odkrycie repertuarowe w konkursie „Klasyka Żywa”. Od lat współpracuje ze scenografką i kostiumolożką El Bruzdą. Prezeska Fundacji Od WSCHODU do ZACHODU, stypendystka prezydenta miasta Lublina, nominowana do tytułu Kobieta Roku 2018, a spektakl „Sen nocy letniej” w jej reżyserii nominowany był do Wydarzenia Roku 2012 (obydwa tytuły przyznawane przez „Gazetę Wyborczą”). Stypendystka GLOBAL BERLIN 2020 senatu miasta Berlina. Od 2020 członkini Niemieckiego Stowarzyszenia Dramaturgicznego DG.

Magdalena Mróz jest dramaturżką, producentką teatralną, pedagogiem teatralnym. Absolwentka wiedzy o teatrze Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Od 2011 roku pracuje jako specjalistka ds. programowo-literackich i produkcji teatralnej w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Wcześniej pracowała w warszawskim Teatrze Ateneum oraz wrocławskim Instytucie im. Jerzego Grotowskiego. Prowadziła zajęcia teatralne dla dzieci, młodzieży i dorosłych, m.in. w warszawskich instytucjach: Zespole Szkół nr 69, Teatrze Ochoty, Domu Kultury Zacisze. Tancerka flamenco.

Maria Porzyc jest artystką multimedialną. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, z wykształcenia projektantka ceramiki. Od 2008 roku jej głównym polem działania są nowe media. W swojej pracy wykorzystuje wideo, rysunek (także rysowanie na żywo podczas spektakli) oraz animację. Często łączy różne techniki w obrębie jednego obrazu. Autorka nagradzanych scenografii multimedialnych do ponad czterdziestu spektakli, od monodramów po teatr muzyczny i operę. Współpracuje z neTTheatre, Strefą WolnoSłową, Pracownią Sztuczka, Stowarzyszeniem Teatralnym CHOREA, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego oraz zespołem Tatvamasi. Od 2016 roku prowadzi warsztaty wizualne w Areszcie Śledczym w Warszawie-Służewcu.

El Bruzda (Marta Góźdź) jest projektantką kostiumów i scenografką. Zrealizowała scenografie i kostiumy do spektakli Pawła Passiniego, Łukasza Witta-Michałowskiego, Joanny LewickiejW 2013 roku otrzymała pierwszą nagrodę na Festiwalu Scenografów i Kostiumografów VizuArt w Rzeszowie za kostiumy do spektaklu Bracia Karamazow w reżyserii Janusza Opryńskiego. Współpracuje regularnie z Pracownią Sztuczka działającą przy Centrum Kultury w Lublinie.

Kolektyw Kobietostan wyrasta z niezgody na marginalizację społeczną kobiet ze środowisk defaworyzowanych i ich głosów, promując równouprawnienie, umocnienie i siłę kobiet funkcjonujących poza główną tkanką społeczną. Kolektyw powstał z inicjatywy wrocławskiej aktorki i działaczki społecznej Agnieszki Bresler, która w od 2012 roku współtworzy i współprowadzi we Wrocławiu projekty teatralne skierowane do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

„Kobietostan” to projekt realizowany od 2016 roku przez Agnieszkę Bresler w kobiecych zakładach karnych, schroniskach i domach samopomocy. W 2018 roku z pracy nad projektem powstał Kolektyw Kobietostan, który w składzie: aktorka Agnieszka Bresler, reżyserka Joanna Lewicka, dramaturżka Magdalena Mróz, artystka multimedialna Maria Porzyc, fotografka Paulina Anna Galanciak oraz scenografka El Bruzda, przygotował spektakl „Kobietostan. Chór na jedną aktorkę”. Jego premiera miała miejsce w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu 8 marca 2018 roku. Spektakl był później gościnnie prezentowany w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim, Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie, wrocławskim Imparcie, Wiosce Teatralnej w Węgajtach, Scenie Roboczej w Poznaniu, na 3 Festiwalu Dolnośląskich Teatrów Offowych ZWROT oraz na 28 Międzynarodowym Festiwalu Divadlo w czeskim Pilźnie.

Kontynuacją tychże działań są dwa spektakle i warsztaty teatralne prowadzone przez Agnieszkę Bresler na oddziale żeńskim Zakładu Karnego w Krzywańcu. Spektakl „Maria K.”, podejmujący temat życia i twórczości Marii Komornickiej/Piotra Własta, był nagradzany na przeglądach teatrów więziennych w Poznaniu i w Sztumie, a zrealizowany w 2018 roku dzięki minigrantowi od Funduszu Feministyczneg. Zrealizowany w 2019 roku spektakl „Wiera Gra” opowiada historię żydowskiej śpiewaczki Wiery Gran. Za spektakle „Kobietostan. Chór na jedną aktork”ę oraz „Maria K.” Agnieszka Bresler była w 2019 roku nominowana do prestiżowej Nagrody Kulturalnej WARTO „Gazety Wyborczej Wrocław”.

W 2019 roku Kolektyw przekształcił się w Stowarzyszenie Kolektyw Kobietostan, współrealizujące projekty „Lato w teatrze” w Zakładzie Karnym w Krzywańcu oraz „Ofelie” we wrocławskim Centrum Praw Kobiet. Efektem tych działań był spektakl „Ofelie”, który zwyciężył w 2020 roku w konkursie na produkcję SzekspirOFF Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku. Od 2020 roku artystki Kolektywu realizują projekt „Wielogłos o płci (brzydkiej)” z mężczyznami osadzonymi na terenie Zakładu Karnego w Krzywańcu. Kolektyw jest stałym grantobiorcą Funduszu Feministycznego. Stowarzyszenie Kolektyw Kobietostan tworzą obecnie artystki teatralne i działaczki społeczne: Agnieszka Bresler, Iwona Konecka, Magdalena Mróz, Martyna Dębowska i Anna Skubik. Misją Stowarzyszenia jest docieranie do miejsc społecznego wykluczenia, działanie na rzecz społecznej inkluzji i równouprawnienia oraz przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć czy status społeczny przy wykorzystaniu różnych narzędzi sztuki, w szczególności teatru.

Więcej informacji: facebook.com/kobietostan/

Wykonanie: Agnieszka Bresler
Reżyseria: Joanna Lewicka
Dramaturgia: Magdalena Mróz
Tekst na podstawie rozmów z kobietami w Zakładzie Karnym w Krzywańcu, Zakładzie Karnym nr 1 we Wrocławiu, Schronisku św. Brata Alberta dla Bezdomnych Kobiet i Matek z Dziećmi, Fundacji Opieka i Troska
Wideo: Maria Porzyc
Kostium i scenografia: El Bruzda
Zdjęcia: Paulina Anna Galanciak, Magdalena Mądra
Premiera: 8 marca 2018, Instytut im. Jerzego Grotowskiego
Czas trwania: 60 min

Bilety: 20 PLN

Galeria zdjęć