Grotowski swoich czasów

Spotkanie z Dariuszem Kosińskim poświęcone jego książce Farsy-misteria. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego w Teatrze 13 Rzędów (1959–1960) (Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2018), prowadzenie Monika Blige

14/05/2018 {poniedziałek} 18:00
Instytut Grotowskiego, Sala Kinowa

Wstęp wolny

Dariusz Kosiński podejmie próbę przedstawienia alternatywnej narracji o teatrze Grotowskiego. Zamiast antropologicznej wizji gnostyckiego laboratorium nowej ery zaprezentuje radykalny teatr polityczny swojego czasu, prowokacyjny i profaniczny.

Książka niniejsza, zgodnie ze swoim podtytułem, poświęcona jest próbom rekonstrukcji i reinterpretacji czterech pierwszych przedstawień zrealizowanych przez Jerzego Grotowskiego w Teatrze 13 Rzędów w Opolu, którym wraz z Ludwikiem Flaszenem kierował od połowy roku 1959. Te cztery przedstawienia to kolejno: Orfeusz według dramatu Jeana Cocteau, Kain na podstawie dramatu George’a Gordona Byrona, Misterium buffo według Włodzimierza Majakowskiego i Siakuntala na podstawie dramatu Kalidasy. […] Mówiąc o pierwszych przedstawieniach Teatru 13 Rzędów, warto mieć w pamięci kontekst „teatru czasu odwilży”. Wprawdzie w roku 1959 nadciągała powoli nowa fala mrozu w przymilnej wersji „naszej małej stabilizacji”, ale trzeba pamiętać, że Grotowski aktywnie brał udział w potężnym ruchu emancypacyjnym, który jeszcze nie wygasł. Przez osoby z kręgu „Po Prostu” czy „Współczesności” był postrzegany jako sojusznik i potencjalny rzecznik. Sam deklarował, że jego teatr będzie zaangażowany w sprawy współczesności i rzeczywiście taki był […]. W przypadku czterech omawianych tu przedstawień owe związki ze współczesnością są szczególnie wyraźne, co sprawia, że także ten, dla dzisiejszego teatru bardzo ważny, aspekt odróżnia je od spektakli późniejszych, chętniej sytuowanych w kontekście uniwersalizujących poszukiwań „antropologicznych”, „religii człowieka” itp.
Fragment Wprowadzenia

Fot. Maciej ZakrzewskiDariusz Kosiński jest profesorem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, od roku 2019 pracuje w Instytucie Glottodydaktyki Polonistycznej (kierownik Pracowni Kultury Polskiej na Świecie). W latach 2010–2013 dyrektor programowy Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, a następnie, do grudnia 2018 zastępca dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Najważniejsze publikacje: „Polski teatr przemiany” (Wrocław 2007), „Teatra polskie. Historie”, (Warszawa 2010), „Teatra polskie. Rok katastrofy” (Warszawa 2012). Ostatnio wydał dwie monografie o wczesnych przedstawieniach Teatru 13 Rzędów „Grotowski. Profanacje” (Wrocław 2015) i „Farsy-misteria” (Wrocław 2018), zbiór esejów „Performatyka. W(y)prowadzenia” (Kraków 2016) oraz książkę „Uciec z «Wesela»” (Kraków 2019) poświęconą Stanisławowi Wyspiańskiemu. Od jesieni 2016 stale współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym” jako krytyk teatralny i publicysta. Od 2021 wraz z Katarzyną Woźniak prowadzi wydawnictwo Żywosłowie.

Autor: Dariusz Kosiński
Redakcja: Monika Blige
Wydawca: Instytut im. Jerzego Grotowskiego
Data premiery: 14 maja 2018