Dźwięki z wichrów i gór

Ormiańskie pieśni ludowe w wykonaniu Kerovpyan Trio (część zespołu Kotchnak)

24/11/2018 {sobota} 17:00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium

Bilety: 20 PLN

Dźwięki z wichrów i gór
Fot. z archiwum zespołu

Ormiańska pieśń ludowa ma swoje źródło w obcowaniu chłopa/chłopki z przyrodą i wspólnotą. Stanowi artystyczną formę afirmacji chłopskiej egzystencji. Z czasem utwór upowszechnia się i ulega przeobrażeniom, tracąc indywidualny rys osoby, która go stworzyła, i stając się pieśnią ludową. Proces ten zachodzi tylko wtedy, gdy pieśń znajduje oddźwięk w życiu i uczuciach innych osób. Jeśli tak się nie stanie, pieśń umiera.

Struktura muzyczna pieśni ludowej harmonizuje z jej tekstem. Posługując się kilkoma słowami, najczęściej o wielu znaczeniach, śpiewak opisuje swój świat wewnętrzny i zewnętrzny głębią złożonych w wersy słów. Głębi tej towarzyszy niekiedy niezwykle prosta, ale zawsze wyrafinowana melodia.

Ormiańska muzyka ludowa, z całą swoją melodyczną prostotą, pozostaje wyrazem człowieka zjednoczonego z naturą. Jednak podobnie jak w przypadku samej natury jej prostota odzwierciedla złożoność systemu.

Występują: Virginia Kerovpyan – śpiew; Aram Kerovpyan – kanun; Vahan Kerovpyan – perkusja

Kotchnak Ensemble, założony w 1980 roku w Paryżu, specjalizuje się w ormiańskiej muzyce ludowej i pieśniach trubadurów. W swojej pracy zespół opiera się zarówno na tradycyjnym przekazie, jak i badaniach prowadzonych przez jego członków. Ormiańska tradycja ludowa polega na ciągłym odtwarzaniu muzyki poprzez improwizację, co sprawia, że każde wykonanie jest niepowtarzalne.

Fot. Karol JarekAram Kerovpyan urodził się w Stambule, gdzie jako chłopiec śpiewał w ormiańskim kościele. Uczył się gry na kanunie i studiował system muzyczny Bliskiego Wschodu u mistrza Saaddeddina Öktenaya. W 1977 roku przeprowadził się do Paryża, gdzie całkowicie poświęcił się muzyce, grając z wieloma muzykami z Bliskiego Wschodu. W 1980 roku dołączył do zespołu Kotchnak, wykonującego ormiańską muzykę ludową i trubadurską (ashoug). W 1985 roku założył zespół ormiańskich pieśni liturgicznych Akn. W 1990 roku został mistrzem śpiewu w ormiańskiej katedrze w Paryżu i stworzył program nauki śpiewu modalnych pieśni liturgicznych, który w 1998 roku został przekształcony w Centrum Studiów nad Ormiańskim Śpiewem Modalnym. Uczestniczy w seminariach i prowadzi warsztaty w Europie i Ameryce Północnej. Jest doktorem muzykologii, publikuje artykuły i książki na temat teorii ormiańskiej muzyki modalnej. Jest aktywny w świecie teatru jako muzyk, pedagog i kompozytor. Współpracował z Arbym Ovanessianem, Simonem Abgarianem i Bruno Abrahamem-Kremerem.

Więcej informacji: kerovpyan.online.fr/

Fot. Karol JarekVirginia Pattie Kerovpyan urodziła się w Waszyngtonie w Stanach Zjednoczonych. Wyjechała do Francji, gdzie kontynuowała naukę śpiewu. Występowała i nagrywała z zespołami muzyki dawnej, barokowej i współczesnej. Uczy śpiewu, szczególnie w świecie teatru. Od 1980 roku pracuje z systemem modalnym i techniką śpiewu pieśni ormiańskiej, występując jako solistka w zespołach Kotchnak i Akn.

Bazując na swoich doświadczeniach, wypracowała technikę wydawania głosu i ornamentacji szczególną dla modalności muzyki ormiańskiej, podkreślającą muzykalność języka, zarówno klasycznego języka ormiańskiego w pieśniach liturgicznych, jak i jego dialektów w pieśniach ludowych i trubadurskich (ashoug). W swojej interpretacji kładzie nacisk na istotę wykonywanej muzyki, co ułatwia odbiorcom jej odkrycie i sprzyja przekazywaniu tradycji. Śpiewała w spektaklach w reżyserii Arbyego Ovannessiana, Simona Abgariana i Bruno Abrahama-Kremera oraz uczyła w Szkole Teatralnej im. Charlesa Dullina. Jest dyrektorką programową centrum kultury na barce Péniche Anako w Paryżu, który organizuje wydarzenia kulturalne – od wykładów przez koncerty muzyki świata do jam sessions.

Więcej informacji: akn-chant.org/fr/, kerovpyan.online.fr

Fot. Magdalena MądraVahan Kerovpyan (ur. 1985, Francja) studiował grę na instrumentach perkusyjnych: ormiańskich, pod okiem Edmonda Zartariana, oraz perskich, u Madjida Khaladja. Jako dziecko samodzielnie nauczył się gry na fortepianie. Od najmłodszych lat do 2011 roku był członkiem stowarzyszenia Mgnig, krzewiącego dwujęzyczność oraz użycie języka ormiańskiego przez ekspresję twórczą. Tam zrodziło się jego zainteresowanie teatrem, tańcem tradycyjnym, pisarstwem, pedagogiką i rysunkiem. Podczas nauki w liceum i w trakcie studiów (historia i armenistyka) był członkiem kilku zespołów muzycznych, m.in. liturgicznego chóru ormiańskiego Akn, zespołu Kotchnak prezentującego ormiańską muzykę ludową oraz kilku grup rockowych, soulowych i reggae. Akompaniował też muzykom i opowiadaczom historii jako perkusjonista. Pracował z paryskimi zespołami teatralnymi Un Soir ailleurs oraz L’Enjeu a des ailes, jak również z grupą taneczną Kerman z siedzibą w mieście Toulon we Francji. Przez trzy lata pracował w paryskim Péniche Anako, przestrzeni kulturalnej goszczącej koncerty, wystawy, projekcje filmowe, konferencje i inne wydarzenia prezentujące rozmaite kultury świata. W 2012 roku dołączył do projektu Teatru ZAR „Armine, Sister”. W tym samym roku założył Collectif Medz Bazar, występujący dziś na całym świecie zespół muzyczny, którego repertuar stanowią aranżacje piosenek z tradycji bliskowschodnich oraz własne kompozycje. Obecnie mieszka w portugalskim Porto, gdzie w rozmaitych projektach muzycznych uczestniczy jako asystent, muzyk, konsultant muzyczny bądź aktor. Komponuje ścieżki dźwiękowe do filmów animowanych autorstwa Maral Kerovpyan oraz do spektakli tanecznych teatru Kerman w reżyserii Sébastiena Ly. Prowadzi warsztaty związane z rytmiką i bilingwizmem z wykorzystaniem elementów teatru, klaunady i gry w grupie. Współtworzy duet Lav Lur, jest członkiem grupy Clown Laboratori Porto.

Bilety: 20 PLN