Czym jest pieśń? Ku etyce ucieleśnionych badań

Pokaz pracy Bena Spatza w asyście Nazlıhan Edy Erçin i Agnieszki Mendel

Gościem specjalnym wydarzenia będzie Dariusz Kosiński.

22/09/2017{piątek} 19:00
Instytut Grotowskiego, Studio Na Grobli

Wstęp wolny

Czym jest pieśń? Ku etyce ucieleśnionych badań
Fot. Judaica project

Rozpoczynamy od pieśni jako ucieleśnionej praktyki, dzieląc się wynikami badań studyjnych, prezentując fragmenty żydowskich pieśni w różnych językach, m.in. jidysz, hebrajskim, ladino, tureckim, angielskim i luganda. Następnie przechodzimy do analizy pieśni jako historii, doświadczenia, działania, dokumentu, wreszcie jako wiedzy. Wracając do idei laboratorium teatralnego, eksplorujemy temat z perspektywy interdyscyplinarnych podejść do wiedzy i tożsamości. Czy teatr może stanowić laboratorium sensu stricte? Czy ucieleśnione badania mogą zostać uznane za pełnoprawny obszar interdyscyplinarnej wymiany wiedzy? Pracujemy w cyklach cyfrowych nagrań i ucieleśnionej praktyki, aby ponownie odnaleźć znaczenie pieśni jako pracy zarówno nad naszym „ja”, jak i pracy w świecie.

Pokazowi pracy towarzyszy projekcja filmów zrealizowanych podczas czteromiesięcznych ucieleśnionych badań bazujących na metodach pracy laboratoryjnej. Prezentowane filmy składają się na nowy rodzaj dokumentu badawczego, a może nawet nową formę artystyczną. Jako cyfrowe mediacje ucieleśnienia funkcjonują w obiegu online, ale utrzymują złożone związki z żywą praktyką, która je wygenerowała.

Pokaz pracy odbywa się w ramach rezydencji w Instytucie Grotowskiego stanowiącej część projektu „Judaica – ucieleśnione laboratorium pieśni-działania”.

Fot. Ben SpatzBen Spatz jest liderem projektu „Judaica”. Starszy wykładowca teatru, dramatu i performansu na Uniwersytecie w Huddersfield, stypendysta programu liderów Rady Sztuki i Nauk Humanistycznych (2016−2018) i autor książki What a Body Can Do: Technique as Knowledge, Practice as Research (Routledge 2015). Od 2004 roku zorganizował wiele warsztatów, laboratoriów i spektakli Urban Research Theatre (Badawczy Teatr Miejski). Formacja rozpoczęła działalność podczas pobytu Bena Spatza w Polsce na stypendium Fundacji Fulbrighta w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego. Spatz organizuje Embodied Research Working Group w ramach Międzynarodowej Federacji Badań Teatralnych i redaguje Journal of Embodied Research, recenzowany periodyk wideo, który powstał w 2017 roku i jest publikowany na platformie Open Library of Humanities. Niedawne wystąpienia i warsztaty: Czym jest pieśń? (The British Library), Wychodząc poza trening performera (Uniwersytet w Kent), Epistemiczny kontekst sztuk walki (Uniwersytet w Cardiff), Dekolonizacja pieśni-działania: Raport laboratoryjny (Uniwersytet w Maynooth), Ponowne czytanie Grotowskiego w epoce antropoceniu (Uniwersytet Sztuk w Helsinkach) oraz Przyszłe dokumenty − epistemologia wideo i ucieleśnione badania (Uniwersytet w Manchesterze, Uniwersytet w Aberdeen).

Fot. Josiah PearsallNazlıhan Eda Erçin jest asystentką badawczą w projekcie „Judaica”. Performerka, pedagog i badaczka, pracująca na zbiegu praktyki jako badania, teatru fizycznego, niestylizowanego ruchu somatycznego, tematyki gender i performansu. Jest licencjatem socjologii Politechniki Bliskiego Wschodu (Ankara, Turcja), gdzie ukończyła również kurs politologii; magistrem performatyki Southern Illinois University Carbondale (USA; przy wsparciu Fundacji Fulbrighta), a obecnie doktorantką, specjalizującą się w praktyce dramatu/performansu na Uniwersytecie w Exeter (Wielka Brytania) w ramach programu College of Humanities International Studentship. Przed rozpoczęciem studiów doktoranckich współpracowała z ODTU Oyuncuları w Ankarze, Ankara Sanat Tiyatrosu (Teatr Artystyczny w Ankarze) oraz Cornerstone Theater Company i Double Edge Theater (USA), gdzie zainteresowała się metodologiami performansu koncentrującymi się na ciele, a następnie rozwijała to zainteresowanie, odbywając praktyki i uczestnicząc w warsztatach prowadzonych przez wielu praktyków, m.in. Renę Mirecką, Helen Poynor, Alison Hodge i zespół Odin Teatret. Ostatnio pracowała na Uniwersytecie w Exeter, prowadząc zajęcia z fizycznego [auto]biograficznego performansu, który to przedmiot odzwierciedla jej bieżące badania nad kobiecym ciałem, codziennym performansem i ucieleśnieniem.

Fot. Michał ŻakAgnieszka Mendel jest asystentką badawczą w projekcie „Judaica”, wokalistką, aktorką, etnologiem, pedagogiem wokalnym i teatralnym. Zafascynowana możliwościami ludzkiego głosu; w poszukiwaniu technik wokalnych, a zarazem eksplorowaniu emocjonalności wykorzystuje tradycyjne pieśni różnych kultur. Studiowała hindustańską muzykę wokalną w szkole Shriram Bharatiya Kala Kendra w Nowym Delhi i w Natural Voice Perfection Institute w Krakowie. Przez piętnaście lat ściśle związana z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, gdzie grała wiodące role w spektaklach: Metamorfozy, Elektra, Ifigenia w A, Ifigenia w T, Oratorium Pytyjskie, a także prowadziła liczne sesje warsztatowe dla aktorów i wokalistów z całego świata. Poetka, kompozytorka, współautorka i wykonawca własnych projektów muzycznych i teatralnych. Beneficjentka kilku stypendiów i nagród za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony dóbr kultury.

Projekt „Judaica – ucieleśnione laboratorium pieśni-działania” (2016−2018) jest realizowany przy wsparciu brytyjskiej Rady ds. Sztuki i Nauk Humanistycznych (AHRC). Głównym elementem projektu są sześciomiesięczne ucieleśnione badania z udziałem praktyków, prowadzone w laboratorium studyjnym. Za pomocą regularnej, iteracyjnej praktyki badacze wypracowują nową ucieleśnioną technikę pracy z pieśnią, jako punkt wyjścia swojej pracy przyjmując osiemnaście albumów z muzyką żydowską wybranych z oferty fonograficznej wytwórni Smithsonian Folkways. Częścią procesu jest wyjaśnienie związku między wiedzą, tożsamością a techniką.

Projekt „Judaica” to w zamyśle odpowiedź na pracę Jerzego Grotowskiego i na wiele praktyk postgrotowskich. Rozwija linię badań zainicjowanych przez Bena Spatza podczas jego dwuletniej rezydencji jako aktora-praktykanta w Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice” (2003−2004) oraz stypendysty Fundacji Fulbrighta w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego (2004−2005).
Więcej informacji: www.urbanresearchtheater.com

Program

13–19 września 2017, zamknięta sesja pracy w Brzezince, leśnej bazie Instytutu Grotowskiego
20–22 września 2017, zamknięta sesja pracy w Studiu Na Grobli
21–22 września 2017, zamknięte warsztaty dla aktorów w Studiu Na Grobli

Fot. Maciej Zakrzewski

Dariusz Kosiński jest profesorem w Katedrze Performatyki Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zajmował się historią i teorią sztuki aktorskiej XIX wieku. Zajmuje się także interpretacją dramatu (m.in. książka Sceny z życia dramatu, Kraków 2004). Wspólnie z Ireneuszem Guszpitem przygotował edycje pism teatralnych Juliusza Osterwy (Przez teatr – poza teatr, 2004; Antygona, Hamlet, Tobiasz…, 2007).

Najważniejszy nurt jego pracy naukowej to badania nad swoistością polskiej tradycji teatralnej i performatywnej, czego efektem są książki Polski teatr przemiany (2007) oraz autorska synteza dziejów polskich przedstawień Teatra polskie. Historie (2010; nagroda Znaku Hestii im. ks. prof. Józefa Tischnera, 2011; Nagroda Naukowa im. Jerzego Giedroycia, 2012; przekład niemiecki opublikowano w roku 2012, chiński w 2016; w przygotowaniu przekłady na rosyjski i angielski). W kolejnych latach rozwijał te badania w kierunku analiz współczesnych przedstawień i dramatów społecznych, m.in. związanych z katastrofą smoleńską (Teatra polskie. Rok katastrofy, 2012).

Równie ważne miejsce w jego zainteresowaniach zajmuje twórczość i idee Jerzego Grotowskiego. Jest autorem popularnej biografii artysty Grotowski. Przewodnik (2009), a niedawno wydał monografię poświęconą trzem z jego przedstawień z początku lat sześćdziesiątych Grotowski. Profanacje (2015). W latach 2010–2013 był dyrektorem naukowym Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. Należał do zespołu redakcyjnego Tekstów zebranych Jerzego Grotowskiego (2012).

W ramach działalności Katedry Performatyki UJ zajmuje się performatyką przedstawień, której zręby i cele przedstawił w książce Performatyka. W(y)prowadzenia (2016).

Od kwietnia roku 2014 jest zastępcą dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Od roku 2015 jest przewodniczącym Komisji Artystycznej Konkursu na Wystawienie Dzieł Polskiej Literatury Dawnej „Klasyka Żywa”.

Partnerzy
Uniwersytet w Huddersfield
Urban Research Theater
Rada Sztuki i Nauk Humanistycznych (AHRC)

AHRC wspiera niezależnych badaczy światowej klasy, specjalizujących się w wielu różnych dziedzinach. Dzięki jakości i szerokiemu zakresowi wspieranych  ze środków publicznych badań zapewnia korzyści społeczne i kulturalne oraz przyczynia się do sukcesu gospodarczego Wielkiej Brytanii.

logo-judaica

Galeria zdjęć